Regionalna Pracownia Krajoznawcza PTTK w Katowicach
przy Regionalnej Fundacji Turystyki i Krajoznawstwa PTTK w Katowicach
Adres: ul. Staromiejska 4, 40-013 Katowice
Telefon: +48 (32) 25 39 352
Fax: +48 (32) 25 39 352
E-mail: rpk.katowice@pttk.pl
Strona www: krajoznawca.org
Kierownik: Mariusz Dmetrecki
Współpracownik: Teresa Bełzecka, Marian Bełzecki
Udostępnianie zbiorów i poradnictwo turystyczne:
- poniedziałki w godz. 10.00-17.00
- środy w godz. 10.00-18.00
Wskazany jest wcześniejszy kontakt telefoniczny. Biblioteka Regionalnej Pracowni Krajoznawczej PTTK w Katowicach ma charakter prezencyjny. Wydawnictwa udostępniane są na miejscu w czytelni. Na miejscu istnieje możliwość dokonania odbitek kserograficznych.
DZIAŁALNOŚĆ
Regionalna Fundacja Turystyki i Krajoznawstwa PTTK kontynuuje programową działalność Towarzystwa w skali ogólnowojewódzkiej po zlikwidowanym w 1990 roku Zarządzie Wojewódzkim PTTK. Oprócz prowadzenia Regionalnej Pracowni Krajoznawczej Fundacja zajmuje się działalnością szkoleniową kadry turystycznej oraz znakowaniem turystycznych szlaków nizinnych na przeważającym obszarze województwa śląskiego.
Biblioteka Regionalnej Pracowni Krajoznawczej od 1990 roku gromadzi, opracowuje i nieodpłatnie udostępnia zainteresowanym z całego regionu swoje zbiory książkowe, kartograficzne i archiwalne, dotyczące historii, przyrody i atrakcji turystycznych województwa śląskiego. W ciągu minionych 16 lat biblioteka RPK wchłonęła następujące księgozbiory lub ich części: 1990 – likwidowanej delegatury Głównego Urzędu Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk (cenzury), likwidowanej biblioteki redakcyjnej „Trybuny Robotniczej”; 1994 – likwidowanego oddziału Polskiej Agencji Promocji Turystyki (Centralnego Ośrodka Informacji Turystycznej); 1997 – Wydziału Kultury Fizycznej i Sportu Urzędu Wojewódzkiego; 2000 – Studenckiego Koła Przewodników Beskidzkich w Katowicach; 2006 – Górnośląskiego Oddziału PTTK w Katowicach.
Zbiory biblioteczne Pracowni służą kształceniu kwalifikowanych kadr turystycznych oraz pogłębianiu wiedzy o regionie. Korzysta z nich młodzież ucząca się i studiująca – zwłaszcza na kierunkach związanych z obsługą ruchu turystycznego; nauczyciele przygotowujący zajęcia z zakresu edukacji regionalnej i dziedzictwa kulturowego regionu, dziennikarze oraz kadra kwalifikowana PTTK (przewodnicy, przodownicy turystyki kwalifikowanej, organizatorzy turystyki, instruktorzy krajoznawstwa) przy opracowywaniu przez nich programów turystyczno-krajoznawczych. W oparciu o materiały Regionalnej Pracowni Krajoznawczej powstają liczne prace magisterskie, skorzystało z niej także 4 doktorantów.
Regionalna Pracownia Krajoznawcza PTTK włącza się także szeroko w działania na rzecz promocji regionu. Organizuje Górnośląskie Sympozja Krajoznawcze PTTK; w roku 2006 w dniach 22-23 kwietnia odbyło się XXI – poświęcone dziejom i walorom krajoznawczym ziemi lublinieckiej i oleskiej.
Wydawnictwa własne:
1. Periodyk krajoznawczy „Krajoznawca Górnośląski” (wydano 20 numerów)
2. Zeszyty Inwentaryzacji Krajoznawczej Województwa Śląskiego (wydano 21 zeszytów).
ZBIORY
Aktualnie w zbiorach biblioteki znajduje się ponad 6300 zinwentaryzowanych woluminów, w tym ponad 800 map turystycznych i topograficznych oraz opracowania na nośnikach CD. Kolejne kilkaset pozycji czeka na wprowadzenie do inwentarzy. W zbiorach biblioteki RPK znajduje się również dokumentacja źródłowa (kartoteki wraz ze zdjęciami obiektów) inwentaryzacji krajoznawczej dawnego województwa katowickiego dla 35 gmin.
Biblioteka gromadzi następujące publikacje:
- przewodniki turystyczne o Polsce i innych krajach,
- mapy turystyczne i plany miast,
- mapy topograficzne województwa śląskiego,
- monografie krajoznawcze i historyczne miejscowości, zakładów pracy, parafii,
- opracowania encyklopedyczne, słownikowe i podręczniki z zakresu geografii, historii, sztuki, przyrody,
- opracowania metodyczne i szkoleniowe dotyczące turystyki i krajoznawstwa, przewodnictwa i pilotażu,
- opracowania statystyczne, sprawozdawcze i organizacyjne PTTK,
- publikacje z zakresu ochrony przyrody i środowiska oraz ochrony zabytków i dziedzictwa kulturowego.
Priorytetem wśród gromadzonych publikacji są monografie krajoznawcze gmin, parafii i zakładów pracy oraz wydawnictwa organizacyjne PTTK (materiały zjazdowe, sprawozdania, instrukcje, poradniki itp.).
W bieżącej prenumeracie biblioteka RPK gromadzi następujące periodyki: Wierchy, Płaj, Ziemia, Śląsk, Przyroda Górnego Śląska, Spotkania z Zabytkami, Poznaj Swój Kraj, Voyage, Podróże, Miejsca Święte, Gościniec, Wędrowiec Zachodniopomorski (Szczecin), Wędrownik (Łódź). Posiada też archiwalne zbiory miesięcznika „Gościniec” (w latach 1973-1993), Poznaj Świat, Turysta, Taternik, Architektura i Krajobraz, Górnośląski Informator Architektoniczny.
Biblioteka Regionalnej Pracowni Krajoznawczej PTTK w Katowicach kontynuuje tradycje połączonej w latach pięćdziesiątych XX w. biblioteki Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego i Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Katowicach, zwanej w środowisku „biblioteką Hamali”. Księgozbiór ten został w czasach stalinowskich zdekompletowany i rozparcelowany pomiędzy oddziały PTTK działające w województwie katowickim. Część zbiorów prawdopodobnie została zniszczona (taka była intencja rozparcelowania biblioteki), część uratowały od zagłady prywatne osoby.
W styczniu 1978 roku, w ramach wstępnego etapu prac organizacyjnych, związanych z zamierzonym utworzeniem Regionalnej Pracowni Krajoznawczej PTTK powstała biblioteka krajoznawcza przy Oddziale PTTK w Katowicach (obecnie Górnośląski Oddział PTTK). Biblioteka, mająca stanowić podstawowy człon tej pracowni, z zadaniem gromadzenia księgozbioru i wszelkiego rodzaju publikacji z zakresu krajoznawstwa i turystyki ze szczególnym uwzględnieniem regionu śląskiego, zorganizowana została na bazie kilkudziesięciu książek, przekazanych w swoim czasie Oddziałowi PTTK w Katowicach przez rodzinę zmarłego działacza PTTK, przewodnika po ziemi śląskiej, Bolesława Badyny oraz w oparciu o kilka tomów z dubletów Biblioteki Śląskiej. W ciągu kilku lat liczba woluminów w bibliotece osiągnęła ok. 1200 pozycji (wg stanu na początku 1984 r.). Wiosną 1990 roku bibliotekę, liczącą 1900 woluminów, przejął wraz z Regionalną Pracownią Krajoznawczą PTTK Zarząd Wojewódzki PTTK w Katowicach, zlikwidowany w grudniu 1990 roku.
HISTORIA BIBLIOTEKA POCZĄTKI W STRUKTURACH ZW PTTK W REGIONALNYM OŚRODKU ROGRAMOWYM W REGIONALNEJ FUNDACJI TURYSTYKI I KRAJOZNAWSTWA PTTK
