Historia Regionalnej Pracowni Krajoznawczej w Olsztynie

Gazeta Olsztyńska 24.11.1971 r. zamieściła informację o uruchomieniu od dnia 1 stycznia 1971 r. przy Oddziale Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w Olsztynie Pracowni Krajoznawczej, której powołania od dłuższego czasu domagał się działający aktyw turystyczny. Wszyscy turyści i zainteresowani turystyka mieszkańcy miasta będą mogli otrzymywać wszelką fachową pomoc i materiały z dziedziny organizacji i obsługi ruchu turystycznego.

Regionalna Pracownia Krajoznawcza PTTK po dwóch latach działalności zgromadziła 3058 vol., 230 map, 380 przeźroczy, zbierała i opracowywała materiały krajoznawcze, wycinki prasowe, widokówki, zdjęcia. Z biblioteki oraz czytelni skorzystało 153 osoby.

Opracowywano trasy wycieczek, mapy szlaków i programy krajoznawcze imprez, pytania na konkursy krajoznawcze. Pracownia współpracowała z 3 poradniami krajoznawczymi oraz 14 punktami informacji turystycznej na terenie województwa.

Systematycznie gromadzono, katalagowano i opracowywano zbiory,  z których rocznie korzystało ok. 480 osób. Pracownia uczestniczyła w prowadzeniu kursów dla organizatorów turystyki szkolnej oraz instruktorów krajoznawstwa, organizowaniu cyklu prelekcji „Ziemia serdecznie znajoma”, sesji krajoznawczych, opracowaniu i upowszechnianiu materiałów związanych z obchodami Roku Kopernikowskiego oraz innymi rocznicami historycznymi. W 1976 roku działalność poszerzono o comiesięczne wystawy na tablicach ekspozycyjnych mieszczących się w centrum ruchu turystycznego w Wysokiej Bramie oraz o stałe informacje o odznakach turystyczno-krajoznawczych. Wydzielone zostały również materiały szkoleniowe potrzebne na kursach organizowanych przez jednostki PTTK. W Regionalnej Pracowni Krajoznawczej opracowywano pytania na konkursy organizowane na Zlotach Licealistów, imprezach „Pożegnanie Wakacji”, na eliminacje wojewódzkie Młodzieżowego Turnieju Turystyczno-Krajoznawczego.  W 1982 roku RPK została przejęta przez Zarząd Wojewódzki PTTK i  przeniesiona z pomieszczenia piwnicznego do 2-ch pokoi na parterze biurowca przy ulicy Staromiejskiej 1 (przy Wysokiej Bramie). W następnych latach do zbiorów Pracowni włączono nagrania z przeglądów piosenki turystycznej „Bazuna” i „Bandoniki”. W 1983 roku rozpoczęto współpracę z Pomaturalnym Studium Turystycznym. Gazeta Olsztyńska z 21 kwietnia 1983 roku zamieściła obszerną notatkę pod tytułem „Po książki, przewodniki, mapy do Pracowni Krajoznawczej PTTK”. Artykuł kończył się informacją: „W bogatej bibliotece można wypożyczyć wydawnictwa, zaś czytelnia ofiaruje na miejscu takie czasopisma jak: „Poznaj Swój Kraj”, „Poznaj Świat”, „Jantarowe Szlaki”, „Wierchy”, „Żagle”, „IMT Światowid”, „Kontynenty”, „Ziemia”.

W 1987 roku w bibliotece znajdowało się 5653 skatalogowanych vol. i 1036 map, przechowywano i udostępniano prace dokumentacyjne z kampanii programowej „Polska naszych dni” oraz materiały z prowadzonej inwentaryzacji krajoznawczej gmin. W 1992 roku, po likwidacji struktur wojewódzkich PTTK, Pracownia została organizacyjnie przejęta przez Oddział Warmińsko-Mazurski PTTK. Od ponad 20-lat pracownią kieruje zasłużona działaczka PTTK, Instruktor Krajoznawstwa Polski Jadwiga Witkowska.

RPK mieści się nadal przy ulicy Staromiejskiej 1, jej działalność opiera się głównie na pracy społecznej. Udostępniane są zbiory biblioteczne liczące ok. 5000 vol. (po weryfikacji księgozbioru), ponad 1500 map, 212 planów, opracowań multimedialnych i dokumentacji z inwentaryzacji krajoznawczej 41 gmin województwa. Z poradnictwa krajoznawczego korzystają uczniowie, studenci, nauczyciele, kadra PTTK, pracownicy Informacji Turystycznej jak również turyści odwiedzający Olsztyn. Organizowane są prelekcje i konkursy krajoznawcze dla dzieci i młodzieży biorącej udział w imprezach turystycznych, a także uczestniczący w eliminacjach do konkursów ogólnopolskich. Przy RPK działają zespoły weryfikacyjne Odznaki Krajoznawczej PTTK w stopniach regionalnych, odznaki „Warmia i Mazury- Ziemia Serdecznie Znajoma”, odznaki „Turysta Przyrodnik” oraz Górskiej Odznaki Turystycznej. Pracownia ściśle współpracuje w zakresie doradztwa przy opracowywaniu Słowniczków Krajoznawczych na imprezy, tj. Sejmiki Krajoznawcze, coroczne Zloty Rodzinne organizowane przez Regionalną Komisją Turystyki Pieszej przy współpracy z Komisja Krajoznawczą.

Poniżej wykaz zorganizowanych imprez turystycznych, które odbyły się przy współpracy z Jadwigą Witkowską – kierownikiem Pracowni, która wspiera nas swoją wiedzą i doświadczeniem w dziedzinie turystyki i znajomości regionów Polski:

1. 1995 – Słupsk  (trasa: Nowe, Piaseczno, Gniew, Pelplin, Skarszewy, Będomin, Kościerzyna, arszyn, Żukowo, Chwaszczyno, Wejherowo, Lębork, Słupsk, Słowiński Park Narodowy, Gardna Wielka, Smołdzino, Kluki, , Czołpino, Dębnica Kaszubska, Grodzisko Borzytuchom, Bytów, Wiele, Zalewo, Starogard Gdański)
2. 1996- Wolin (trasa: Grudziądz, Świecie, Chojnice, Człuchów, Wał pomorski, Podgaje, Castrowie, Szwecja, Wałcz, Miroslawiec, Kalisz Pomorski, Stargard Szczeciński, Szczecin, Goleniów, Wolin- wyspa, Wolin- miasto, Soliński Park Narodowy, Międzyzdroje, Kamień Pomorski, Kąpieliska Nadmorskie Zachodniego Wybrzeża, Trzebiatów, Kołobrzeg, Koszalin, Bobolice, Szczecinek, Czarne, Bory Tucholskie, Brda, Tuchola, Koronowo)
3. 1997 – Calisia (trasa: Września, Winnogóra, Żerkowsko-Czeszewski Park Krajobrazowy, Miłosław, Czeszewo, Brzostów, Żerków, Śmiełów, Pyzdry, Ciążeń, Ląd, Chocz, Kalisz, Gołuchów, Kuchary, Opatówek, Szczytniki, Russów, Stawiszyn, Rychwał, Stare Miasto, Konin, Konin- Gosławice, Bienieszew, Kazimierz Biskupi, Stary Licheń, Ślesin, Włocławek)
4. 1998 – Ziemia Lubuska (trasa: Piła, Drawiński Park Narodowy, Dobiegniew, Strzelce Krajeńskie, Gorzów Wielkopolski, Dąbroszyn, Kostrzyn, Słońsk, Ośno Lubuskie, Sulęcin, Głaźnik, Wydzyn, Lubniewice, Glisne, Międzyrzecz, Międzyrzecki Rejon Umocnieniowy (MRU) Gościkowo- Paradyż, Świebodzin, Łagów, Torzym, Krosno Odrzańskie, Dychów, Zielona Góra, Ochla, Świdnica, Nowogród Bobrzański, Żary, Żagań, Szprotawa, Piotrowice, Głogów, Leszno)
5. 1999 – Roztocze (trasa: Puławy, Kazimierz Dolny, Nałęczów, Kraśnik, Janów Lubelski, Biłgoraj, Józefów, Zwierzyniec, Zwierzynieckie Lasy, Roztoczański Park Narodowy, Susiec, Rebizanty, Tomaszów Lubelski, Bełżec, Lubycza Królewska, Hrebenne, Siedliska, Huta Rożaniecka, Ruda Różaniecka, Lubaczów, Horyniec Zdrój, Radruż, Werchrata, Prusie, Wola Wielka, Narol, Szczebrzeszyn, Zamość)
6. 2000 – Podkarpacie cz. I (trasa: Radom, Sandomierz, Nowa Sarzyna, Leżajsk, Przemyśl, Jarosław, Bolestraszyce, Kalwaria Pacławska, Rybotycze, Stalowa Wola, Lesko, Bircza, Góry Słonne, Załuż, Sanok, Rzepedź, Komańcza, Jaśliska, Dukla, Odrzykoń, Rzeszów, Kolbuszowa, Koprzywnica, Klimontów, Ujazd, Opatów, Ostrowiec Świętokrzyski, Grójec, Mszczonów, Żyrardów, Sochaczew, Wyszogród, Płońsk )
7. 2001- Podkarpacie cz. II (trasa: Radom, Biecz, Binarowa, Gorlice, Sękowa, Magura Małastowska, Dukla, Krosno, Żarnowiec, Bóbrka, Iwonicz Zdrój, Rymanów Zdrój, Odrzykoń, Zamek Odrzykoń, Rezerwat Geologiczny „Prządki”, Haszów, Brzozów, Dynów, Łańcut, Gorzyce, Tarnobrzeg, Baranów Sandomierski, Sochaczew)
8. 2002- Kotlina Kłodzka (trasa: Kalisz, Strzelno, Henryków, Ziębice, Paczków, Złoty Stok, Lądek Zdrój, Stronie Śląskie, Kletno, Międzygórze, Bystrzyca Kłodzka, Lewin Kłodzki, Kłodzko, Kudowa Zdrój, Czermna, Pstrążna, Szczytna, Duszniki Zdrój, Wambierzyce, Karłów, Góry Stołowe, Szczeliniec Wielki, Błędne Skały  , Nowa Ruda, Srebrna Góra, Ząbkowice Śląskie, Wrocław)
9. 2003- Ziemia Wałbrzyska (trasa: Kalisz, Antonin, Bolków, Kamienna Góra, Krzeszów, Rezerwat – Głazy Krasnoludków , Chełmsko Śląskie, Lubawka, Boguszów Gorce, Szczawno Zdrój, Świdnica, Jaworzyna Śląska, Sokołowsko, Nowa Ruda, Walim, Wałbrzych, Lubiechów, Książ, Zagórze Śląskie, Zagórze Śląskie, Krzyżowa, Strzegom, Wrocław)
10. 2003 – Białowieża – Szlakiem Obiektów Sakralnych Obrządku wschodniego (trasa: Treblinka, Zezula, Ciechanowiec, Drohiczyn, Siemiatycze, Grabarka, Kleszczele, Hajnówka, Puszcz Białowieska, Bielsk Podlaski, Narwiański Park Narodowy, Tykocin)
11. 2004 – Podkarpacie cz. III (trasa: Puławy, Czarnolas, Opatów, Sandomierz, Kolbuszowa, Przychojec, Jarosław, Pruchnik, Bolestraszyce, Przemyśl, Przeworsk, Dynów, Strzyżów, Stępina, Ujazd, Bochnia, Jędrzejów)
12. 2005 – Legnica (trasa: Kalisz, Legnickie Pole, Jawor, Myślibórz, Wąwóz Myśliborski  , Legnica, Legnica, Czerwony Kościół, Złotoryja, Grodziec, Wilcza Góra, Lubiąż, Środa Śląska, Wrocław)
13. 2006 – Opole-Nysa (trasa: Opole, Moszna, Głuchołazy, Jarnołtówek, Biskupia Kopa, Złote Hory, Nysa, Otmuchów, Prudnik, Namysłów, Kępno)
14. 2007- Pogórze Izerskie (trasa: Mirsk, Zamek Gryf, Lwówek Śląski, Jez. Złotnickie (Zapora), Zamek Czocha, Sobieszów, Zamek Chojnik (627m n.p.m.), Ślęża, Przełęcz Tąpadła U Podnóża Ślęży, Sobótka, Lubomirze, Zapora Pilchowicka, Wleń, Sępia Góra W Świeradowie (828m n.p.m ), Złotniki Lubańskie )
15. 2008- Podlasie (trasa: Twierdza Osowiec, Bagna Biebrzańskie (Kotlina Biebrzańska), Białystok, Szlak Tatarski, Wasilków, Bohoniki, Krynki, Kruszyniany, Sylwarium (Poczopek), Supraśl, Choroszcz, Kurów, Tykocin )
16. 2009- Małopolska (Busko Zdrój, Tarnów, Lipnica Murowana, Nowy Wiśnicz, Lanckorona, Kopalnia Soli w Wieliczce, Kalwaria Zebrzydowska, Wadowice, Lanckorona, Alwernia, Zamek Lipowiec, Pustynia Błędowska, Olkusz, Ogrodzieniec)

Imprezy górskie:

1. I Górski Rajd Rodzinny po Ziemi Kłodzkiej – 1995 r.
2. II Górski Rajd Rodzinny Pieniny – 1996 r.
3. III Górski Rajd Rodzinny Góry Świętokrzyskie – 1997 r.
4. IV Górski Rajd Rodzinny Karkonosze – 1998 r.

OWRP – Miłomłyn 2002 – Opracowanie Słowniczka Krajoznawczego – sekretarz Zlotu

1. Trasa nr 1 – przez Pojezierze Mazurskie
2. Trasa nr 2 – przez Pojezierze Olsztyńskie
3. Trasa nr 3 – Zabytki Warmii i Mazur
4. Trasa nr 4 – Elbląska
5. Trasa nr 5 – przez Pojezierze Iławskie

Ogólnopolski Zlot PTP Olsztyn – 2006

Trasa nr 1: Jeziorami i Kanałem Olsztyn – Ostróda – Rejs statkiem Żeglugi Rzecznej, od pochylni Buczyniec przez jez. Drużno do Elbląga – Olsztyn

Trasa nr 2: Okolice mało znane  Olsztyn – Mamerki  – Banie Mazurskie – Piramida w Rapie – Gołdap – Puszcza Romincka – Stańczyki (mosty) – Olsztyn