Muzeum Warmii i Mazur zaprasza w dniu 28.09.2023 na konferencję pt. „Urodziny a życie aktywne. Jak Olsztyn i Toruń o Kopernika się spierają…”

Organizatorzy:
Muzeum Warmiii i Mazur w Olsztynie
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Celem konferencji jest wieloaspektowa prezentacja wartości urodzin Mikołaja Kopernika we współczesności i próba znalezienia możliwych odpowiedzi na pytanie, jak dyskontuje się urodziny astronoma.

Warto się dowiedzieć, dlaczego urodziny Kopernika świętują wspólnoty lokalne i narodowe, organizacje społeczne i instytucje? Może to tylko obowiązek i przymus upamiętnienia? Może to okazja wykorzystywana do wydania i zarobienia pieniędzy publicznych, wykazania się kreatywnością i aktywnością pracowniczą? Motywem do dyskusji są urodziny astronoma, a tłem – ich współczesne wykorzystanie przez uczonych i nie, organizacje, władze administracyjne Torunia i Fromborka i Olsztyna, Niemców i Polaków…

Urodziny człowieka to wielowymiarowe wydarzenie o charakterze biologicznym i kulturowym – symbolicznym, zrytualizowanym i materialnym. To chwila fizycznych narodzin i cykliczny moment w zmiennych warunkach społeczno-kulturowych. Są niematerialnym narzędziem służącym do odznaczania upływu czasu i sekwencjonowania życia człowieka we wspólnocie. Są podkreślane i pomijane – świadczą o mniej czy bardziej godnym zauważenia upływie czasu. Urodziny wiążą się z czasem i datą, miejscem i ludźmi oraz stylem celebrowania.

Urodziny w każdym aspekcie dotyczą stanów aktywności człowieka i związanych z nimi sposobów jego uspołecznienia. Mogą stać się wydarzeniem społecznym, którego wartość jest znaczna na tyle, że swoje „urodziny” zaznaczają i świętują organizacje – firmy produkcyjne, usługowe i inne, podkreślając czas funkcjonowania w przestrzeni publicznej. W kulturze chrześcijańskiej świętuje się narodziny Boga, w kulturach i instytucjach państw i narodów urodziny kolejnych przywódców politycznych, osób ważnych i cenionych, w rodzinach – urodziny dziecka i seniorów, przeżyte liczby lat, które świadczą o osiąganiu prawnych i umownych statusów społecznych.

Urodziny człowieka raczej nie należą do niego samego. 550 rocznica urodzin Mikołaja Kopernika w 2023 r. skłania do zadania pytań o powody i style świętowania urodzin osób znanych, setki lat po ich śmierci. Dlaczego to robimy? Jakie wartości są ważne podczas uroczystych obchodów, organizowanych w kolejne urodzinowe rocznice? Komu i jak to służy? Jakie jest znaczenie urodzin we współczesnym świecie – skoro zaznaczają one upływ czasu, starzenie się, czyli stany raczej niepożądane w kulturze wiecznej młodości, sprawności i odsuwania wiedzy o śmierci?

Porozmawiajmy.